BẢO VỆ TẦN SỐ
1. Nguyên lý làm việc
- Bảo vệ quá tần là chức năng bảo vệ làm việc dựa trên nguyên lý so sánh giá trị tần số đo lường được Fm với giá trị điện áp cài đặt trên rơle Ft (ngưỡng tác động). Khi Fm ≥ Ft thì rơle sẽ tác động sau 1 khoảng thời gian cài đặt trước t. Quá tần số xuất hiện khi các tải điện cắt đột ngột ra khỏi lưới làm cho tốc độ của máy phát tăng cao.
- Bảo vệ kém tần là chức năng bảo vệ làm việc dựa trên nguyên lý so sánh giá trị tần số đo lường được Fm với giá trị điện áp cài đặt trên rơle Ft (ngưỡng tác động). Khi Fm ≤ Ft thì rơle sẽ tác động sau 1 khoảng thời gian cài đặt trước t. Kém tần số có thể xuất hiện khi công suất phụ tải của hệ thống vượt quá khả năng cung cấp của nguồn phát.
2. Phân loại
Có 2 loại bảo vệ chính :
- Bảo vệ quá tần.
- Bảo vệ kém tần.
3. Ký hiệu chức năng
- Bảo vệ quá tần : F81O, OF, F>, 81>
- Bảo vệ kém tần : F81U, UF, F<, 81<
4. Sơ đồ Logic làm việc trong Rơ le
- Khi có sự cố xảy ra, Rơle bảo vệ dựa trên giá trị tần số, điện áp đo lường được tại Rơle sẽ xác định được loại sự cố quá/kém tần để tác động đúng theo cài đặt.
5. Hướng dẫn thí nghiệm
- Đấu nối sơ đồ mạch đúng theo hình bên dưới
- Mạch điện áp VA, VB, VC phải đấu nối đúng như thứ tự để tránh sự nhầm lẫn trong quá trình thử nghiệm.
- Cấp nguồn cho hợp bộ thử nghiệm, mở phần mềm mô phỏng hợp bộ thử nghiệm trên máy tính.
- Từ các trị số cài đặt, chỉnh định, ta xác định giá trị tần số tác động để mô phỏng vào phần mềm của hợp bộ thử nghiệm.
- Phát hợp bộ thử nghiệm ở chế độ vận hành bình thường, chưa có sự cố trong khoảng thời gian 5 giây.
- Giảm dần giá trị tần số (trong trường hợp mô phỏng sự cố kém tần số) hoặc tăng dần giá trị tần số (trong trường hợp mô phỏng sự cố quá tần số) cho đến khi rơle tác động chức năng kém/quá tần số. Ghi lại giá trị tần số tác động.
- Giữ nguyên bảng phát hợp bộ tại thời điểm rơle tác động, tăng lại giá trị tần số (trong trường hợp mô phỏng sự cố kém tần số) hoặc giảm dần giá trị tần số (trong trường hợp mô phỏng sự cố quá tần số) cho đến khi rơle không còn tác động chức năng kém/quá tần số nữa, ghi lại giá trị tần số tại thời điểm rơle hết tác động. Đây là chính là giá trị tần số trở về.
- Sau khi ghi lại các kết quả thử nghiệm, ta sẽ đánh giá kết quả ghi nhận được theo công thức tính toán sai số tác động như sau:
Sai số tác động = Tần số tác động – Giá trị đặt
- Sau khi tính toán sai số, ta so sánh kết quả sai số so với tài liệu kỹ thuật của nhà sản xuất.
- Nếu kết quả nằm trong giới hạn cho phép ta sẽ kết luận kết quả thử nghiệm đạt yêu cầu kỹ thuật.